Czas naświetlania – zamrażanie i rozmywanie fotografii

Fotografując przedmioty czy osoby w ruchu, należy zdecydować jak chcemy je przedstawić. Dużą rolę odgrywa w tym zagadnieniu – czas naświetlania (ale również wartość przysłony czy ISO). Czas wpływa nie tylko na sposób w jaki zostanie ukazany nasz obiekt, ale także na ekspozycję. Zmieniając długość czasu naświetlania – zazwyczaj mierzonego w ułamkach sekund- możemy zastosować dwie techniki. Dają nam one zupełnie odmienne efekty, a to którą z nich użyjemy, zależy jedynie od naszej koncepcji.
W niektórych sytuacjach przy długim naświetlaniu, warto wiedzieć, jaki minimalny czas, możemy wykorzystać, aby uzyskać nieporuszone zdjęcie. Jak wiadomo, im dłuższy czas tym trudniej nie rozmazać naszej fotografii. W takich właśnie momentach, przydaje się ogólna zasada – że ostre zdjęcia uzyskujemy nastawiając czas, który jest odwrotnością długości ogniskowej naszego obiektywu. Ta skomplikowanie brzmiąca reguła w praktyce jest dość prosta. Załóżmy, że dysponujemy obiektywem o ogniskowej 50 mm. W takim razie nie powinniśmy ustawiać czasów niższych niż 1/50 s, aby uzyskać nie rozmazane zdjęcie. Wiadomo, że zasada ta jest uproszczona i nie ma potrzeby, aby kurczowo się jej trzymać. Każdy fotograf sam wie, na jakim czasie potrafi wykonać nieporuszoną fotografie. Czasem wymaga to  opanowania, małej wprawy lub doświadczenia.

 

• Zamrażanie ruchu

Kiedy fotografujemy dynamiczne sceny, naturalną skłonnością jest użycie jak najkrótszego czasu naświetlania. W konsekwencji otrzymujemy idealnie zamrożoną akcję. Tym sposobem moglibyśmy uchwycić np. skoncentrowaną twarz golfisty przed wykonaniem zamachu – czego nie dostrzeglibyśmy oglądając wydarzenie w czasie rzeczywistym. To, jak krótki czas naświetlania należy ustawić, zależy od kilku czynników: szybkość ruchu obiektu, odległość obiektu od aparatu, ogniskowej oraz kierunku ruchu obiektu w stosunku do aparatu.

Maksymalnie długie czasy naświetlania do zamrażania ruchu według National Geographic

(czas ekspozycji zdjęcia – 1/800s)

• Twórcze rozmycie

Tak jak wcześniej wspomniałam, intuicyjnie wolimy rejestrować ruch za pomocą techniki zamrażania. Zdjęcie jest wtedy wyraźne, szczegóły widoczne. Jednak powszechne stosowanie tej metody może spowodować, że naszym zdjęciom zabraknie dynamiki. Jak to określił pewien fotograf – przy krótkich czasach naświetlania trudno odróżnić pędzący po torze samochód wyścigowy od stojącego w miejscu pojazdu.
Jednym ze sposobów zachowania iluzji ruchu na zdjęciu jest celowe wykorzystanie długiego czasu naświetlania. Powoduje to, że poruszające się elementy (albo ich najszybsze części) zostaną rozmyte. Taki efekt lepiej oddaje to co widzi na co dzień nasz mózg. Dzięki temu nasze zdjęcie zyskuje na realności i dynamizmie. Często aby uzyskać wymarzony efekt, musimy korzystać z metody prób i błędów.

 (czas ekspozycji zdjęcia – 1/8 s)

(czas ekspozycji zdjęcia – 1/4 s)

Podczas długich czasów naświetlania warto korzystać ze statywów. Jeśli nie mamy takiej opcji, warto poczytać trochę o poprawnym trzymaniu aparatu – polecam jeden z wielu artykułów na ten temat. Dodatkowo nie zapominajmy, że większość aparatów ma wbudowaną stabilizację obrazu co ułatwia nam zadanie.

Co najważniejsze – kiedy fotografujemy ruchomy obiekt, musimy być czujni. Refleks to bardzo przydatna umiejętność w tej całej zabawie. Foka nie będzie wiecznie czekać na zdjęcie 😉